Jako pożyczkobiorca masz prawo do spłaty całości lub części pożyczki w terminie określonym w umowie. Co więcej, nie musisz informować banku o takim zamiarze. Z wcześniejszą spłatą kredytu lub pożyczki gotówkowej związane są również dodatkowe korzyści.
W dalszej części artykułu podpowiemy Ci, na jakie przepisy możesz się powołać w kontakcie z bankiem, a także wyjaśnimy, czym jest opłata za spłatę kredytu i jakie inne prawa przysługują Ci w związku z wcześniejszą spłatą zobowiązania.
Spis treści:
Co to są opłaty prowizji?
Banki nie mają wprawdzie pełnej swobody działania (ograniczenia nakłada ustawa Prawo bankowe), ale są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Oznacza to, że oferowane usługi, w tym udzielanie kredytów, muszą być rentowne.
Klient zawierający umowę kredytową musi więc liczyć się nie tylko z koniecznością spłaty udostępnionych przez bank środków, ale również z koniecznością zapłaty odsetek od tych środków, a także z innymi kosztami kredytu, takimi jak:
- opłaty
- prowizja
- podatek
- marża
- koszt ubezpieczenia
Prowizja to opłata, która zwraca bankowi poniesione przez niego koszty:
- rozpatrzenie wniosku o pożyczkę
- udzielenie kredytu
- utrata części odsetek w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.
Czym jest zwrot prowizji z kredytu?
Jak wspomnieliśmy we wstępie, możesz – bez wcześniejszego informowania banku spłacić kredyt w całości lub w części przed terminem, w którym umowa została zawarta.
Stanowi o tym art. 48 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. z dnia 16 maja 2019 r., Dz. U. poz. 1083).
Ponadto, przysługuje Ci zwrot opłat i innych kosztów kredytu w wysokości wprost proporcjonalnej do okresu od dnia dokonania wcześniejszej spłaty do dnia, w którym przypadał termin spłaty ostatniej raty kredytu.
Artykuł 49 (1) ustawy o kredycie konsumenckim, do którego odnieśliśmy się powyżej, ma zastosowanie nawet wtedy, gdy już ponieśli Państwo te koszty (np. opłaty).
Jeśli spłaciłeś kredyt przed terminem tylko w części, przysługuje Ci również zwrot opłat i innych kosztów kredytu – liczony proporcjonalnie do okresu, o który skrócony został okres spłaty. Taki przepis znajduje się w art. 49 ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim.
Co oznacza wyrok TSUE w sprawie spłat kredytu?
Przepisy ustawy o kredycie konsumenckim są już Państwu znane. Należy jednak wiedzieć, co dla banku oznaczają opłaty za spłatę. Wraz z wcześniejszą spłatą kredytu przez klienta, bankowi „uciekają” również odsetki od kredytu, opłaty i inne naliczone koszty.
Dlatego też banki jeszcze przed wejściem w życie obecnej ustawy o kredycie konsumenckim – zgodnie przedstawiły własną interpretację przepisów, która doprowadziła do uniezależnienia kosztów kredytu bankowego (bez odsetek) od wcześniejszej spłaty.
W 2016 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznik Finansowy zajęli wspólne stanowisko, jednoznacznie stwierdzając, że w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego obniżeniu ulegają wszystkie ewentualne koszty takiego kredytu, niezależnie od ich charakteru i tego, kiedy koszty te zostały faktycznie poniesione przez konsumenta.
W związku z tym zwrot obejmuje również wszystkie koszty początkowe, takie jak opłaty za udzielenie kredytu, opłaty wstępne lub opłaty administracyjne.
Ostatecznym potwierdzeniem prezentowanego stanowiska jest postanowienie Trybunału z dnia 11 września 2019 r., C-383/18, Lexitor Sp. z.o.o. v Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej im. Franciszka Stefczyka i inni, w którym sąd przyjął taką samą interpretację jak Prezes UOKiK i Rzecznik Finansowy.
Czym jest zwót prowizji w interpretacji banków, jak nie dać się oszukać?
Banki, wykorzystując brak znajomości prawa i orzecznictwa przez swoich konsumentów, mogą stosować kilka linii obrony. Dlatego powinniście Państwo być tego świadomi:
- Wykładnia przepisów przedstawiona w orzeczeniu TSUE w sprawie spłaty banków jest wiążąca dla polskich sądów, banków i innych podmiotów stosujących prawo.
- Obowiązek proporcjonalnej spłaty w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu dotyczy również opłat za jednorazowe czynności i usługi związane z udzieleniem kredytu, np. opłaty za rozpatrzenie wniosku o kredyt.
- W art. 5 ust. 6 ustawy o kredycie konsumenckim zawarta jest definicja całkowitego kosztu kredytu, która zawiera przykładowy katalog kosztów. Jednakże, aby mieć prawo do proporcjonalnego obniżenia kosztów w przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki, nie jest konieczne, aby koszty te były wymienione w definicji.
- Koszty notarialne nie są wliczane do całkowitego kosztu kredytu. W związku z tym nie mogą one zostać obniżone w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.
Chcę zwrócić prowizję do banku, ale bez zbędnych formalności.
Jeśli spłaciłeś kredyt konsumencki lub pożyczkę gotówkową przed terminem po 1 stycznia 2012 r., prawdopodobnie nie otrzymałeś jeszcze zwrotu prowizji i innych opłat należnych Ci od banku. Jeśli jednak próbujesz teraz odzyskać swoje pieniądze, możesz przekonać się, jak trudnym przeciwnikiem może być bank.
Czytaj również
